Türkiye’de Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerinin Ulusallaştırılması ve Özel Sektörün Rolü

Türkiye 2016 yılında ilk Gönüllü Ulusal İncelemesini Üst Düzey Siyasi Foruma sunmuştur. Türkiye’de sürdürülebilirlik politikaları çeşitli yasalara, düzenlemelere ve muhtelif politika alanlarının ve sektörlerin eylem planlarına dahil edilmiştir. Bununla birlikte her şeyden önce Türkiye’nin Ulusal Kalkınma Planı (NDP), makro seviyedeki tüm ulusal politikalar ve öncelikler için rehber belge niteliğindedir. Türkiye, sürdürülebilir kalkınma kavramını ilk kez 1992 Rio Konferansı’ndan sonra 1996 yılında düzenlenen 7. Kalkınma Planında kullanmıştır. Yakın zamanda Rio+20 sonuçları Türkiye’nin 10. Kalkınma Planına dahil edilmiştir. 10. Kalkınma Planının ana eksenlerinden biri sürdürülebilirliktir. Bu plan “insan odaklı kalkınma” yaklaşımına dayalıdır. Ayrıca yapılan ön analiz, 10. Kalkınma Planı ile sürdürülebilir kalkınma hedefleri arasında yüksek bir uyum olduğunu göstermektedir.

Türkiye, şu sıralar 11. Ulusal Kalkınma Planının uzun vadeli vizyonunu hazırlama aşamasındadır. Hazırlıklarına 30 Temmuz 2017 tarihli Hükümet Genelgesiyle başlanan 11. Ulusal Kalkınma Planında Türkiye’nin kalkınma hedeflerini Türkiye’nin 2023 vizyonuyla uyumlu hale getirerek sunmak amaçlanmaktadır. Vizyon, kalkınma çerçevesindeki uluslararası ve ulusal eğilimleri göz önünde bulundurarak Planın kalkınma perspektifini sağlar ve Planın tasarlanmasında başlangıç noktası niteliğindedir. Türkiye’nin amacı, sürdürülebilir kalkınma hedeflerini 11. Ulusal Kalkınma Planının temel alacağı vizyonun temel girdilerinden biri olarak ele almaktır.  11. Ulusal Kalkınma Planı mevcut durumda Meclisin onayına gönderilmek üzere bekletilmektedir.

Türkiye’de sürdürülebilir kalkınma hedeflerinin uygulanması tüm paydaşların ortak sorumluğu olacaktır. Bu bağlamda sürdürülebilir kalkınma hedefleri, merkezi ve yerel düzeylerdeki ilgili stratejilere ve politikalara ait tüm belgelere mümkün mertebe dahil edilmeye çalışılacaktır. Türkiye’de sürdürülebilir kalkınma hedefleri koordinasyonuna ilişkin yapı henüz netleşmemiştir. 2018 Haziran seçimlerinden sonra Devlet yapısındaki yeni değişikliklerden önce gözden geçirilecektir. Diğer yandan bu yapının düzenleyici görevi ve 2030 Gündeminin kapsamlı niteliği doğrultusunda üst düzey teknik bir ortam olarak güçlendirilmesi ve genişletilmesi gerekmektedir.  Cumhurbaşkanlığına bağlı Strateji ve Bütçe Başkanlığının sürdürülebilir kalkınma hedeflerinin izlenmesinde ve raporlanmasında temel koordinasyon görevini üstlenmesi beklenmektedir. 2019 yılında Üst Düzey Siyasi Forumda ele alınacak olan Türkiye’nin bir sonraki Gönüllü Ulusal İncelemesi, ilerleme seviyesinin değerlendirilmesi ve iyileştirme adımlarının atılması bakımından önemli bir dayanak olacaktır.

Yukarıdaki bilgiler ışığında özel sektörün temel kalkınma temsilcisi olarak Türkiye’deki sürdürülebilir kalkınma hedeflerini kamulaştırma sürecine dahil edilmesi büyük önem taşımaktadır. Hedefler İçin İş Dünyası Platformu sürdürülebilir kalkınma hedeflerine odaklı pazara dayalı araştırma, iletişim ve sürdürülebilir kalkınma hedefleri koordinasyonunun özel sektör temsilcisi olarak işletmelere ve ortaklıklara erişim bakımından esas merkez olacaktır. Platform, TÜSİAD ve TÜRKONFED’in, bunlarla sınırlı olmamak üzere, 40.000 üye şirketi, 28 iş federasyonu ve 210 dernek üzerinden sağlayacağı desteklerden faydalanarak Türkiye’deki özel sektörün sürdürülebilir kalkınma hedefleriyle ilişkili faaliyetleri çerçevesinde tüm işletmeler için kapsayıcı bir merkez görevi görecektir.

X